Utworzenie Księstwa Warszawskiego
Księstwo Warszawskie zostało utworzone w 1807 roku na mocy traktatu w Tylży, który zakończył wojnę pomiędzy Francją a Rosją oraz Prusami. Tereny, na których powstało Księstwo, zostały odłączone od Prus i stanowiły rekompensatę dla Polski za utratę niepodległości w wyniku rozbiorów. Napoleon Bonaparte, chcąc zyskać sojusznika w regionie oraz osłabić wpływy Rosji i Prus, zdecydował o utworzeniu państwa, które miało być pod jego protektoratem. Choć Księstwo Warszawskie było formalnie suwerenne, jego polityka zewnętrzna i wojskowość były ściśle związane z Francją.
Ustrój Księstwa Warszawskiego
Księstwo Warszawskie było monarchią konstytucyjną z władcą mianowanym przez Napoleona. Pierwszym i jedynym królem został Fryderyk August I, król Saksonii. Konstytucja Księstwa, uchwalona w 1807 roku, była inspirowana francuskimi ideałami rewolucji. Ustanawiała trójpodział władzy, wprowadzała szeroki zakres wolności obywatelskich i ograniczała znaczenie stanów szlacheckiego. Ustrój ten był znaczącym postępem w stosunku do wcześniejszych rządów i przyczyniał się do modernizacji kraju.
Polacy pod rozkazami Napoleona
Polacy widzieli w Napoleonie szansę na odzyskanie niepodległości i licznie wstępowali do tworzonych w ramach Księstwa sił zbrojnych. Legiony Polskie, formacje wojskowe walczące u boku Francji, zyskały sławę dzięki swojej odwadze i poświęceniu. Uczestniczyły w wielu ważnych kampaniach napoleońskich, w tym w bitwach pod Somosierrą i Wagram, zdobywając uznanie samego Napoleona.
Polacy w wyprawie na Rosję
W 1812 roku Napoleon zorganizował wielką wyprawę na Rosję, w której uczestniczyło również około 100 000 Polaków, stanowiących znaczną część armii inwazyjnej. Mimo początkowych sukcesów, kampania zakończyła się katastrofą. Surowa zima, trudności z zaopatrzeniem i rosyjska taktyka spalonej ziemi przyczyniły się do klęski Napoleona. Wielu Polaków zginęło lub zostało wziętych do niewoli, co było ogromnym ciosem dla nadziei na niepodległość.
Upadek Napoleona i Księstwa Warszawskiego
Klęska w Rosji przyspieszyła upadek Napoleona. Po serii kolejnych porażek i abdykacji cesarza Francuzów w 1814 roku, na mocy postanowień Kongresu Wiedeńskiego w 1815 roku, Księstwo Warszawskie zostało zlikwidowane. Jego tereny zostały podzielone między zaborców, z wyjątkiem niewielkiego obszaru, który stał się Królestwem Polskim pod panowaniem rosyjskim. Upadek Księstwa Warszawskiego był końcem epoki napoleońskiej dla Polski, ale ideały wolności i niepodległości, które rozniecił, przetrwały i kontynuowały walkę Polaków o suwerenność kraju.
