Wojny
Kapitulacja polskiej szlachty - 1655 rok
Jednym z kluczowych momentów Potopu szwedzkiego była kapitulacja polskiej szlachty, znana jako "układ w Kiejdanach", gdzie wielu magnatów i szlachty poddało się królowi szwedzkiemu Karolowi X Gustawowi, uznając go za swego suwerena. Ta zdrada stanu przyspieszyła upadek Rzeczypospolitej w obliczu szwedzkiej inwazji.
Obrona Jasnej Góry - 1655 rok
Obrona Jasnej Góry w Częstochowie stanowi jeden z najjaśniejszych rozdziałów w historii Polski podczas Potopu szwedzkiego. Pomimo przeważających sił szwedzkich, mała grupa mnichów paulinów wspierana przez miejscową szlachtę zdołała obronić klasztor przed szwedzkimi najeźdźcami. Obrona ta stała się symbolem oporu polskiego i ważnym czynnikiem podnoszącym morale narodu polskiego w trudnych czasach.
Śluby Iwowskie - 1656 rok
Śluby lwowskie były ważnym momentem, kiedy król Jan Kazimierz Waza, w obliczu katedry lwowskiej, ślubował Matce Boskiej, że odda kraj pod jej opiekę. W zamian za pomoc w wyzwoleniu kraju z rąk szwedzkich, obiecał też przekształcenie Rzeczypospolitej w monarchię dziedziczną i podniesienie chłopów do rangi wolnych obywateli. Był to moment odnowy moralnej i duchowej w walce z najeźdźcą.
Wojna podjazdowa od 1655 roku
Taktyka wojny podjazdowej, stosowana przez polskie siły zbrojne, w tym przez słynnych "lisowczyków", przyniosła wiele sukcesów. Dzięki mobilności, znajomości terenu i guerillowym metodom walki, Polacy byli w stanie skutecznie atakować szwedzkie linie zaopatrzenia, przerywać komunikację i zadawać znaczące straty, nie wdając się w regularne bitwy, w których przeciwnik miał przewagę.
Skutki potopu szwedzkiego
Potop szwedzki miał dalekosiężne skutki dla Rzeczypospolitej. Kraj został zdewastowany, a ludność znacznie przetrzebiona. Wiele miast i wsi zostało zniszczonych, co przyczyniło się do ogromnych strat materialnych i ekonomicznych. Ponadto wojna ta doprowadziła do osłabienia pozycji międzynarodowej Polski i zmiany układu sił w regionie. Mimo to, Potop szwedzki przyczynił się do wzrostu poczucia tożsamości narodowej i jedności wśród Polaków. Wyzwolił także energię do odbudowy państwa i reform, które miały miejsce w późniejszych latach. Walka z najeźdźcą stała się częścią polskiej tożsamości narodowej, a obrona Jasnej Góry symbolem niezłomności i wiary w ostateczne zwycięstwo.